Het is een zomerse avond en de schemer treedt in. Her en der zie ik een jongere fietsen maar waar gaan ze eigenlijk heen? Het centrum is toch de andere kant op? Laat ik er eens achteraan rijden. Her en der voegt iemand zich bij het fietsende groepje jongeren. Bij één van de jongens staat een kratje bier achterop en de ander heeft op zijn bagagedrager een mooie lamp vastgebonden?! Onder luid gelach en geklets vliegt iedereen plots met een grote slinger aan de kant, een auto! Nog een paar kilometer wordt er verder gefietst… de fietsen verdwijnen tegen een boom, de laatste paar in de bosjes, we zijn er! In de keet, onze keet! Zo kwam ik voor het eerst in aanraking met een keet. Een ‘zuipkeet’ zullen de meeste mensen zeggen maar het is veel meer dan dat. We gaan bij Plattelandsjongeren.nl daarom met de jongeren al jaren vrolijk verder met de imagoverandering naar ‘jongerenkeet’. Simpelweg omdat niet de drank centraal staat maar de jongeren zelf. Misschien zijn de jongeren zelf wel degene die zich het meest storen aan deze negatieve benaming. En dat grepen wij aan voor de ontwikkeling van Keetkeur. Een project waarbij jongeren zelf de verantwoordelijkheid nemen voor hun keet. Iets waar ik echt in geloof!
Keten
Jongerenketen zijn een mooi fenomeen ook in de Noordoostpolder. Iedereen weet er wel één te vinden bij ‘Henk op het erf’ of bij ‘die van Gert en Inge in de schuur’. Jongeren maken een eigen plek, hun trots, waar ze samen komen met vrienden omdat er verder weinig te doen is. Van alles bij elkaar geraapt; netten, verkeersborden, oude banken noem het maar op. Iedereen vindt wel iets moois en voor alles is er plek in de keet. Het is tenslotte van henzelf. Je ziet de mooiste bouwwerken en de gezelligste inrichting. Toch ook wel handig voor ouders, er is meteen een bestemming voor oud meubilair. Maar ook als je even wat mankracht nodig hebt zullen ze niet te beroerd zijn om even te helpen. Niets dan positieve verhalen in de Noordoostpolder als je begint over keten.
“Ja, maar in die keten wordt toch veel gezopen?”
Een biertje vind je er zeker, dat zal ik niet ontkennen. Jongeren die teveel drinken heb ik ook gezien. Ben ik daar ook trots op? Nee dat niet perse, maar ik probeer me te verplaatsen in hen. De mooiste gesprekken voerde ik met jongeren door begrip te tonen, je bent tenslotte zelf ook jong geweest. Door open te staan voor verhalen van welke soort dan ook en door dingen bespreekbaar te maken onder de groep. Hoe vaak heb ik niet gehoord “maar dat wist ik helemaal niet van jou!” en dat ging dan om vrienden onderling. Wat ik in ieder geval niet doe is veroordelen.
Wat ook niet te missen valt is de trots van de jongeren voor hun keet. En als je dit alles zo bij elkaar neemt, waarom dan niet bij hen zelf de verantwoordelijkheid leggen. Jongeren zijn prima in staat zelf verantwoording te nemen om hun keet verantwoord te draaien. Kijk wat ze voor elkaar hebben gekregen tot nu toe met hun keet, het fysieke bewijs. Niet dat wijzende vinger, geen geijkte voorlichtingsbijeenkomsten, geen verplichte activiteiten waar je zelf naartoe moet gaan op de meest onmogelijke tijdstippen. Daar wil je helemaal niet gezien worden laat staan dat de boodschap bij je over komt.
In gesprek
Maar wat dan wel? Gewoon een jongere zelf die het gesprek met ze aangaat en spreekt vanuit eigen ervaring en kennis die hij ondertussen van Plattelandsjongeren.nl heeft verworven. Prachtig maar vooral ook effectief! Zeg nou zelf jij leert toch ook het meest van je eigen ervaringen en die van anderen in een vergelijkbare situatie. Zijn andere ouders niet de beste sparringpartners en graadmeters? “Die van ons had volgens mij teveel gedronken gisteren.” Die van jou was echt niet de enige! Als wij als ouders dat zo fijn vinden waarom zou dat voor jongeren niet net zo werken. Jongeren spreken elkaar aan, jongeren gaan met elkaar in gesprek en jongeren weten best wat wel en niet mag. Net als wij.
Moet je je als ouder er dan helemaal niet mee bemoeien? Dat wil ik nou ook weer niet zeggen. Natuurlijk ze zijn nog niet volwassen en iedereen maakt zijn fouten. Maar een beetje vertrouwen van de ouders doet grote wonderen. Laat zien dat je in hun keet net zoiets moois ziet als zijzelf. Geef ze de vrijheid zelf te experimenteren en ontdekken maar schep kaders wanneer dit nodig is. Je zult zien dat dit twee kanten op werkt, want stiekem vinden ze deze kaders wel fijn.
Zo stapte ik in Tollebeek binnen bij een keet en wie trof ik daar als eerste aan? Het zusje was de glazen aan het wassen voor vijf euro en vader en zoon en nog twee vrienden dronken een biertje nadat ze een lekkage hadden verholpen. “Ons pa neemt af en toe een kijkje” was de toelichting toen ik me aan de jongens voorstelde. Maar pa vertelde mij later dat hij er ook was toen er stiekem sterke drank was meegenomen. Niemand die hem tegensprak toen hij daar een stokje voor stak. Want pa werd als het erop aan komt gerespecteerd. Juist omdat hij ook weleens zich onder de jongens bevindt in de keet. Iedereen kent hem en weet wat je aan hem hebt. Hij is er niet teveel, maar ook niet te weinig.
Veel ouders heb ik gesproken, alleen en samen met jongeren. In een keet tijdens een gezellige keetavond of bij de ouders thuis met het keetgedruis op de achtergrond. Eigenlijk begrijpen jongeren en ouders elkaar wel. De ouders dronken vroeger ook een biertje en de keten zijn een prachtig initiatief. Een keet in je eigen achtertuin zorgt er juist voor dat je een oogje in het zeil kunt houden. Vol lof spreekt eigenlijk bijna elke volwassene die ik in de Noordoostpolder spreek over deze keten. Ze hebben een belangrijke sociale functie. En als je stiekem een beetje verder kijkt zijn deze ondernemende jongeren toch vaak de vrijwilligers van de toekomst.
Contact
Wat zien we nog meer? Er wordt soms teveel gedronken. Er zwalken soms fietsers op weg naar huis en soms is het lawaai oorverdovend of ongunstige tijdstippen. Waar ligt jouw verantwoordelijkheid eigenlijk als ouder? Het codewoord is contact. Blijf met elkaar in gesprek en laat jongeren zelf verantwoordelijkheid nemen, geef ze het vertrouwen dat ze dat kunnen. Dit zeg ik regelmatig wanneer ik ouders spreek. Jongeren zijn ook maar mensen en het gaat om hun eigendom, want zo voelt dat, dus ze zullen er zuinig op zijn. Spreek ze als volwassenen aan en zoek samen naar oplossingen. Geloof mij die zijn er en worden sneller gevonden wanneer je dit samen doet. Ze worden meteen ook een stuk effectiever nageleefd want je hebt ze tenslotte samen gemaakt.
Toen ik bij één van onze eerste keetworkshops na afloop de keetadviseur, de ouders en een jongere afzonderlijk sprak zeiden ze allemaal “Dat viel mee, eigenlijk zitten we wel op 1 lijn”. En eigenlijk is dat ook zo, want niemand wil dat het mis gaat en iedereen wil die keet behouden. Want het belang ervan dat wordt wel gezien, dus waarom niet gewoon samen je er voor inzetten. Dat er bepaalde regels moeten zijn dat snappen ook de jongeren wel. Het gaat om de manier waarop ze tot stand komen en hoe je ze naleeft. En ook daar spelen juist zijzelf een grote rol!
Balans
Is dat niet altijd zo, de balans? Teveel bier versus te weinig bier, teveel toezicht versus te weinig toezicht, teveel verantwoordelijk versus te weinig verantwoordelijkheid. En zo kan ik nog wel even door gaan. Zijn wij niet allemaal wel eens zoekende naar die balans? Worden we al oefenende niet steeds wijzer? Voelt het niet heerlijk als je vergelijkbare verhalen van een ander hoort? Laat dat nou precies zijn wat ik mijn kinderen later mee wil geven, het zelf ontdekken van hun balans. En ja, mijn kinderen mogen een keet. Stiekem hoop ik dat onze garage er over een aantal jaren net zo uit ziet als de plekken die ik nu met jongeren bezoek. Dat ik af en toe de keet in loop voor een drankje en dat ik die moeder ben die er niet te veel is, maar ook niet te weinig!
