Crista – Als je slim bent, kan je een moeilijker les krijgen. Maar wat is die moeilijkere les als je hoogbegaafd bent?
Vele boeken, vele inzichten, vele aanpakken… maar ook vele vragen… Als je merkt dat je kind sneller is dan anderen, eerder leest of vele vragen stelt, denk je vaak eerst aan wat je hem of haar moet aanbieden en wie kan dat? Je geeft op school bij de juf aan wat je ziet, maar durft je zelf nog niet af te vragen of dit ook met intelligentie te maken heeft. Heel voorzichtig laat je vallen dat je kind zich verveelt en thuis heel boos of verdrietig is. Als dit een poosje doorgaat, komt een gedachte bij je op of je kind ook wat slimmer is, maar erover praten, doe je niet… wat zullen anderen wel niet denken van je, als moeder: dat is er weer zo één die vindt dat haar kind veel slimmer is dan anderen. Of bang voor reacties als; wat handig zo’n slim kind, terwijl jij zo langzamerhand ziet dat je kind steeds ongelukkiger wordt en je weet niet goed waar dit vandaan komt.
Je leest eens wat, probeert een gesprek aan te gaan met de juf, heel vaak is het beeld op school van je kind heel anders dan die je thuis ziet. En het lijkt wel of dat beeld niet samen lijkt te gaan. Je krijgt het idee dat de verveling op school de oorzaak is en dat je kind meer aan kan en als je alle moed bij elkaar hebt geschraapt, vraag je aan school of ze meer of ander werk hebben voor je kind. Als ze op school in zien dat je kind meer aan kan, kunnen ze wat meer werk aanbieden, door wat ‘gewoon’ werk in te korten, is er tijd over om wat ander werk te krijgen. Maar om dat andere werk te doen, wordt je kind wel op de gang gezet (om daar rustig te kunnen werken). Vaak met een boekje waar ze zelf in kunnen gaan werken. Je kind vindt het leuk om wat anders te kunnen doen dan het saaie werk, maar een paar weken later is het nieuwe er af, het onderwerp niet meer leuk en dat alleen op de gang zitten, is ook saai. En als je je afvraagt hoe die opdracht moet, wordt er van je verwacht dat je dit toch wel zelf oplost, want de juf denkt vaak dat als je meer werk aankunt, dit ook moet kunnen laten zien, zelfstandig moet kunnen maken en eigenlijk geen tijd heeft om uitleg te geven omdat er nog 25 kinderen in de klas zitten die ook aan het werk moeten.
En jij zit thuis, weet eigenlijk zeker dat je kind op dat moment alleen op de gang aan het werk is en dat hij straks weer thuis komt, weer verdrietig of boos, verontwaardigd, zich niet begrepen voelt.
Zo zijn er vele jaren voor ons verder gegaan, jaren waarin je vraagt om een andere invulling, meer begrip, maar stuit tegen een organisatie die aangeeft precies te weten wat ze moeten doen voor hoogbegaafde kinderen: compacten, levelwerk aanbieden en indien er ruimte is 1 ochtend in de week naar de plusklas. Want dat is het beleid van de stichting, hét protocol voor begaafde kinderen!
Een beleid dat zich richt op 1 manier, 1 lijn voor alle begaafde kinderen. Alle kinderen die (iets) meer aan kunnen dan het klassikale werk. 1 manier om alle kinderen te voorzien van onderwijs, terwijl in de klas een differentiatie wordt gemaakt in groepjes. Het ene groepje heeft wat meer uitleg nodig, het andere groepje juist niet en kan zelfstandig aan de slag. Kinderen die op de basisschool bediend moeten worden hebben een IQ van gemiddeld 100, maar zoals bekend zitten hier kinderen onder en natuurlijk ook boven. Gemiddeld van 80-120?? Bij deze kinderen worden verschillende aanpakken gebruikt. Hoe zit dat eigenlijk met kinderen met een iq boven de 120? En boven de 130, waarvan vaak beweerd wordt dat dat grens zou zijn of je wel of niet hoogbegaafd bent? En als het nu nog hoger is? Kinderen met een IQ van 145+, zij zitten bijna net zo ver uit elkaar qua kunnen als die groep die in de klas bediend worden, in verschillende groepjes. Zouden er dan niet ook verschillende groepjes moeten zijn voor deze groep kinderen?
Volgens mij is geen enkel kind hetzelfde, ieder kind uniek. Kan je dan wel in groepjes lesgeven? Of zou ieder kind een eigen leerweg moeten hebben? Hoe mooi dat misschien ook lijkt, heel realistisch is dat misschien niet om dat aan te kunnen bieden binnen het huidige onderwijssysteem. Nu kunnen we daar natuurlijk ook van alles over zeggen, maar dat gaat wellicht wat ver voor deze blog.
Het unieke bedienen kan wel zitten in de andere mensen om dit kind heen. Een hoogbegaafd kind heeft niet alleen behoefte aan meer uitdaging en een andere manier van onderwijs, maar de uitdaging zit wellicht nog wel meer in hoe dit kind authentiek kan zijn. Wat heeft je kind nodig om zich te kunnen ontwikkelen als gelukkig mens? Welke mate van diversiteit ben jij bereid aan te gaan om jou kind te laten opgroeien in een maatschappij met het huidige onderwijssysteem? En wie heeft je kind hiervoor nodig?
Scholen kunnen het lesaanbod proberen aan te passen; een leuke les, moeilijker werk….maar zou dit voldoende zijn om jou nieuwsgierige en creatieve kind gelukkig te maken? Ik denk niet (meer!) dat het alleen om verrijking en verdieping gaat, maar dat het opvoeden van een (uitzonderlijk) hoogbegaafd kind veel dieper gaat dan dat! Ik schrijf heel bewust niet meer! Jaren heb ik geschopt tegen het onderwijssysteem, heel veel frustratie gevoeld dat het niet beter kon, dat het niet goed aansloot en dat er een zekere mate van arrogantie werd betracht ten opzichte van ons als ouders dat we onze kinderen aanpraatten dat school niets was. Je zult vast snappen dat deze relatie veel te ver is gegaan, dat hier geen ruimte was om samen te werken en er samen voor onze kinderen te zijn. Samen ervoor zorgen dat het kind in zichzelf gelooft, het vertrouwen heeft dat het zich mag ontwikkelen in wie hij is en waar hij voor staat. Op zijn eigen unieke wijze!
Zoveel om nog te leren hoe we onze kinderen mogen opvoeden. En dit kunnen we niet alleen, niet wij als ouders, niet de juf, niet een tante, niet een vriendje, niet een begeleider, niet alleen! Maar wel samen! Samen een manier vinden die past bij je kind, door allemaal om hem heen te gaan staan en allemaal je verantwoordelijkheid te nemen om het kind te laten zijn wie het is! Samen zodat je elkaar versterkt en samen zodat je kind zich op alle plaatsen in zijn leven fijn en authentiek kan voelen. Kijk daarbij ook niet alleen naar de lesstof die gegeven kan worden. Want hangt het succes en geluk van je kind af van hoe en welk werk hij kan doen? Welke kwaliteiten maakt je kind authentiek is de vraag die je jezelf kan stellen. En haal je die authenticiteit uit een les meer of minder. Of leer je je kind dan dat het afhankelijk is van wat hem wordt aangeboden en door wie? Alle mensen om je hoogbegaafde kind heen zullen zich moeten realiseren wie hij is, wat hij nodig heeft en hoe dit over te brengen. Want leert je kind niet veel meer van een oprechte ‘simpele’ les dan van een moeilijke les die in het protocol ‘hoort’ in het onderwijs? Elk (hoogbegaafd) kind prikt hier zo door heen, met alle gevolgen van dien.
Dus als je merkt dat je kind sneller denkt, eerder leest of veel vragen stelt…. Dan is het nu(!) de tijd om een aantal mensen om je heen te verzamelen waarmee je samen kunt kijken wat nodig is, samen met de juf, de begeleider en als ouder. Wacht niet langer en zoek de juiste personen, leer van elkaar, sta open voor elkaar, zodat ieder met zijn eigen kwaliteit kan bijdragen aan de ontwikkeling van je kind. Vertrouw op je eigen instinct wie deze mensen zijn, je weet het namelijk diep van binnen! Samen een veilige haven voor dit prachtige unieke (hoogbegaafde) kind met oprechte mensen om hem heen!
Zowel Tijl Koenderink (www.opvoedvaardig.nl) als Renata Hamsikova (www.ieku.nl – Boek: Intens, authentiek en vrij) als de begeleiders van onze kinderen hebben mij, na vele jaren strijden, in de afgelopen periode laten inzien dat ik er niet met strijden kom. Niet met strijden tégen anderen tenminste, wel met strijden vóór het geluk van onze kinderen én van mezelf! Maar vergeet je instinct niet in je strijd, je weet en kunt meer dan je denkt en al helemaal als het om je kind gaat!
Als je na dit gelezen te hebben, behoefte hebt om met andere ouders hierover te praten, kan dat bij de oudergroep Hoogbegaafd en dan? Offline en online via facebook en Whatsapp, stuur een mail naar oudergroephb@carrefour.nu om je hiervoor aan te melden.
