‘Maar mama, het lijkt erop dat jij alles in een keer kan!’ Dit was wat mijn zoontje Luuk een tijdje geleden tegen mij zei, toen ik tegen hem zei dat hij best fouten mag maken. Dat vindt hij best lastig… Ook gaf hij toe dat fouten maken niet fijn voelt, het voelt voor hem alsof hij niet goed genoeg is… Hij wil het gewoon graag in een keer kunnen!
Tjsa, ik maak zelf liever ook geen fouten… Fouten maken voelt voor mij een beetje als falen. Een klein beetje faalangst dus. En nu probeer ik mijn zoontje wel te stimuleren om fouten te maken…en dat strookt natuurlijk niet met elkaar.
Iets anders: Luuk schrijft niet graag. Hij zegt “Ik vind het saai” of “Ik kan toch ook typen op de iPad”. Zijn handschrift is slordig en doet er vaak ook niet zijn best voor. Als hij dit wel doet, kost het meer tijd, maar ziet het er echt mooi uit. Maar het lijkt er bij Luuk op dat hij er al niet voor wil gaan, omdat hetgeen hij in zijn hoofd heeft hij niet kan waarmaken. Dit wordt ook wel perfectionistisme genoemd en komt vaak voor bij hoogbegaafde kinderen.
Kinderen die oneindig blijven doorgaan totdat het in hun ogen perfect is. Of het wordt nooit zo goed als zij het in hun gedachten hebben, dus ze beginnen er niet aan. Heel lastig, vooral voor hunzelf. Het gaat erom dat als ze echt hun best ervoor hebben gedaan, het goed is, en dat moeten ze dan aanvaarden. Maar ja, makkelijker gezegd dan gedaan. Wat bij het ene kind werkt, werkt weer niet bij het andere. Soms werkt het hier thuis om te zeggen: ‘Niet te lang nadenken. Gewoon eraan beginnen, dan zie je wel waar je uitkomt’ of bespreken wanneer het goed genoeg is (door samen een doel te stellen én te bekijken of deze reëel is).
Perfectionisme en faalangst, beiden herken ik ook bij mezelf. Bang om fouten te maken en graag iets perfect willen doen. Gelukkig ben ik me ervan bewust en probeer ik mijn kinderen te laten zien dat fouten maken moet (want daar leer je van) en dat ‘goed, gewoon goed’ is. Kortom, het begint dus bij mezelf. Nieuwe dingen uitproberen, laten zien dat dit mij niet in een keer lukt (fouten maken) en ook dat ik het niet perfect doe. Maar dat ik blij ben met dat ik het probeer, ongeacht het eindresultaat. Hierdoor geef ik het goede voorbeeld, en hopelijk zullen mijn kinderen dan volgen…
Meer informatie over faalangst vind je hier
Meer informatie over perfectionisme vind je hier